Мөгезле эре терлек лейкозы
Бүгенге көндә халыктан лейкоз белән авыручы сыерлар күп.
Ветеринария табиблары әлеге авыру турында хәбәр иткәндә, хайваннар хуҗалары куелган диагнозга ышанмый. Авыру сыерларны савуны дәвам итәләр, көтүлекләрдә эре мөгезле терлекләр лейкозы вирусын тараталар.
Авыруның башлангыч стадияләрендә авыру билгеләре күренми, чөнки бу вирус организм эчендә урнашкан һәм үзен күрсәтми. Кагыйдә буларак, югары продуктлы сыерлар авырый, продуктлылыкның иң кызган чагы. Югары продуктлы хайваннар организмның бөтен көчен сөт җитештерүгә юнәлтә, иммунитет кими, авыруның билгеләре – кандагы үзгәрешләр күренә, алар лабораториядә генә билгеләнә.
Эре мөгезле терлек лейкозы (гемобластоз) - тукымаларның диффуз инфильтрациясе һәм шешләр барлыкка килү белән характерлаучы хроник ретровируслы пролифератив авыру, башлангыч стадиядә симптомсыз үтә. Мөгезле эре терлекнең вируслы лейкозы соң стадияләрдә лимфоцитоз һәм төрле органнарда кан тамырлары һәм лимфоид күзәнәкләренең яман үсеше буенча ачыклана. Диагностика: РИД һәм ИФА. Лейкоз аеруча куркыныч авырулар исемлегенә керә.
Бу авыру чыганагы булып лейкоз вирусы белән йогышланган эре мөгезле терлек санала. Авыруны кузгатучы эре мөгезле терлекләр лейкозы вирусы белән авыручы-аналардан, кан эзләре булган Үгез-җитештерүчеләрдән, кан алганда, вакцинация, химиотерапия вакытында, вирус авыру сыерларның сөте аша бозауларга тапшырыла. Сыерларның лейкозы вирусы белән авырудан алынган сөтне кешеләргә ашамлык итеп куллану тыела.
Эре мөгезле терлекләр лейкозын бетерүнең төп ысулы-браковка, сугым. Авыру хайваннарның хуҗалары терлек чалу пункты, ит комбинаты шартларында терлек чалу өчен, участок ветеринария табиблары белән килешеп, терлек суюга бирергә тиеш. Хайван булган бинаны дезинфекцияләргә кирәк. Исән-сау хуҗалыклардан терлекләр, сыерлар сатып алу, иминлекне раслаучы ветеринария таныклыклары булганда. Мөгезле эре терлекләрдә лейкоз вирусына каршы көрәш һәм профилактика кагыйдәләрен бозу очрагында административ җаваплылык каралган.