Су янында куркынычсыз ял итү өчен үз-үзеңне тоту кагыйдәләрен белергә кирәк!
Җәйге эссе һәм яллар чорында һәр шәһәр кешесе салкынча сулыкларда бер-бер артлы коену өчен табигатькә омтыла. Әмма, кызганычка каршы, Гражданнар һәрвакытта да җиһазландырылган ял итү урыннарын сайламый, шуңа күрә еш кына гадәти коену фаҗигагә әйләнә. Зурлар арасында суга батуның төп сәбәбе - исерек хәлдә коену, ә балалар арасында – ата-аналарны карамау. Суда бәхетсезлек очраклары килеп чыгуның төп сәбәбен халыкта куркынычсызлык культурасы булмау, шулай ук суда үз-үзеңне тотуның иң гади кагыйдәләрен белмәү дип атап була.
Кагыйдәләрне белү һәм зыян күрүчегә беренче ярдәм күрсәтә белү һәр ял итүче өчен кирәк.
СУДА ҮЗ-ҮЗЕҢНЕ КУРКЫНЫЧСЫЗ ТОТУ КАГЫЙДӘЛӘРЕ.
1. Махсус җиһазланган урыннарда: пляжларда, бассейннарда, су коену урыннарында су коенырга кирәк.
2. Исерек хәлдә суга кермәгез. Алкоголь баш миенең нормаль эшчәнлеген блоклый.
3. Суда 10-15 минуттан да артык булмаска тиеш. Тәннең өшүе вакытында көзән җыерулар килеп чыгарга мөмкин. Көзән җыерганда теләсә нинди үткен әйбер (башлы энә, йомычка, үткен таш һ.б.) белән чәнчү ярдәм итә.
5. Судноларга якын килмәгез. Бара торган теплоход янында агым хасил була, ул винт астына тартылырга мөмкин.
6. Билгесез урында сикерү яки суга чуму куркыныч - башың белән грунтка, агач тамырларына, субайларга һ.б. бәрелергә, муен умырткаларын сындырырга, аңыңны югалтырга һәм һәлак булырга мөмкин.
7. Суда тупас уеннарга юл куймагыз. Су коенучылар астына йөзәргә, «батырырга», ярдәм турында ялган сигналлар бирергә ярамый һ. б.
8. Балаларны су янында калдырмагыз. Алар абынырга, егылырга, су белән тончыгырга яки чокырга эләгергә мөмкин.
СУДА ЗЫЯН КҮРҮЧЕГӘ БЕРЕНЧЕ ЯРДӘМ КҮРСӘТҮ КАГЫЙДӘЛӘРЕ.
Әгәр зыян күрүче аңсыз хәлдә булса, аңа беренче ярдәм күрсәтә белегез.
1. Зыян күрүчене күкрәк читлегенең аскы кырые белән тезендә бөгелгән аягының ботына салалар, башы гәүдәдән түбәнрәк булсын өчен.
2. Бармагын яулык яисә тукыма белән төреп, авызны ләмнән, комнан, пычрактан чистарталар һәм, корпуска көчле басым ясап, сулыш юлларыннан һәм ашказаныннан су сыгалар.
3. Сулыш булмаганда, ясалма ысул белән авыздан авызга яки авыздан борынга керешәләр.
4. Тән каты өслектә ятарга тиеш, ә баш артка ташланырга тиеш (һава ашказанына түгел, үпкәләргә эләгсен өчен).
5. Һаваны зыян күрүченең авызына марля яки яулык аша сулыйлар. Сулыш алу ешлыгы-минутына 17 тапкыр.
6. Йөрәк туктаганда ясалма сулышны йөрәккә турыдан - туры булмаган массаж белән чиратлаштыралар, сулышлар арасында күкрәккә 3-4 тапкыр басалар. Моны икәү эшләү яхшырак.
Әгәр сез батып барган кешене күрсәгез яки ярдәм сорап кычкырган тавышлар ишетсәгез, бу хәл турында кичекмәстән коткару хезмәтенә хәбәр итегез. Кәрәзле телефоныгыз истәлегенә коткару хезмәтләренең 01, 112 номерларын кертегез.
Үзегезнең куркынычсызлыгыгызны онытмагыз! Үзегезне һәм якыннарыгызны саклагыз!